هر روز تصاویر حاصل از عکاسی خبری یا فتوژورنالیسم را در رسانه ها می بینید. عکاسان خبری تصاویری از آنچه نویسندگان خبر و گزارش ها با کلمات ارایه می کنند را با زبان تصویر بازگو می کنند. آن ها همه اتفاقات مهم روز را پوشش می دهند و ویترینی از چهره هایی که در صدر اخبار روز هستند را به نمایش می گذارند. آن ها باعث می شوند گاهی حس کنیم که خودمان در دل اتفاقات و حوادث هستیم.
عکاسی خبری چیست؟
به لحاظ تاریخی عکاسی خبری زمانی متولد شد که عکاسان توانستند دوربین و تجهیزات عکاسی شان را به جبهه های جنگ ببرند. برای نخستین بار شهروندان عادی توانستند تاثیر جنگ را درست در روزنامه ها ببیند. این یک اتفاق مهم درتاریخ عکاسی بود و اهمیتش در فاصله بین جنگ های مهمی همچون جنگ داخلی آمریکا و جنگ جهانی دوم بیشتر و بیشتر مشخص شد.
با این همه عکاسی خبری صرفاً درباره جنگ یا حوادث نیست و فراتر از این هاست. عکاسی خبری معمولاً راوی یک داستان است و قادر است حتی این کار را با تنها یک فریم عکس انجام دهد. عکس های دفاع مقدس که توسط عکاسان حوزه خبر ثبت شده است یا عکسهای خبری برگزیده سال 2019 که اخیرا انتخاب شده اند. همه این عکس ها احساسات خاصی را تحریک می کنند: حیرت، همدردی، غم یا لذت.
این نشانه مشخصه عکاسی خبری است؛ ثبت لحظه ای به خصوص در زمان و انتقال حس آن لحظه به مخاطب عکس به گونه ای که خود را در همان لحظه ثبت عکس حس کند.
روایت یک داستان در تنها یک عکس
به زبان ساده عکاسی خبری ثبت یک رخداد است. اما در عین حال این فقط به ثبت یک لحظه محدود نمی شود. انتقال حس لحظه مهم تر از ثبت آن است. داستان های مبتنی برکلمات، داستان را تکه تکه به مخاطب منتقل می کنند. در حالی که عکاسی خبری تلاشش آن است که این اتفاق در یک عکس بیفتد.
اگرچه این کار (انتقال داستان در یک عکس به تنهایی) یک اتفاق عالیست، اما عکاسی خبری صرفاً بر مبنای این تعریف نمی تواند محدود به یک قاب بندی عالی (یا به عبارتی یک عکس صرفاً زیبا) شود. عکاسی خبری درباره آگاه کردن مخاطبش از داستانی ست که واقعاً در حال تکوین است. “مشاهده گر” بودن شاید یک عبارت مناسب برای توصیف عکاس خبری باشد.
عکاسی خبری به مخاطب اجازه می دهد برای چند ثانیه دنیا را از دریچه چشم عکاس ببیند. زمانی که عکاسی خبری به بهترین نحو اتفاق بیفتد. آن لحظه ثبت شده میلیون ها بار دست به دست می شود. زمانی که یک پرتره محیطی (environmental portraiture) ثبت می کنید، المان های داخل محیط به انتقال حس و تعریف داستان کامل همانقدر کمک می کنند که خود سوژه پرتره. (پرتره محیطی به معنای عکاسی از افراد و مشاغل در محیط کاری مخصوص به خودشان است و معمولاً در حوزه عکاسی خبری مستند قرار می گیرد).
احساسات در عکاسی خبری معمولاً به صورت دست نخورده ثبت می شوند. عکاس خبری همچون یک عکاس تبلیغاتی یا عکاس پرتره آتلیه به اتفاقات داخل صحنه عکاسی جهت دهی نمی کند. بر عکس، بهترین حالت برای عکاس خبری آن است که چنان با محیط یکی شود که کسی حضور او را احساس نکند. آن ها مشاهده گر هستند نه هدایت کننده.
همین رویکرد “من بیشتر یک مشاهده گر هستم” است که به موضاعات خبری اجازه می دهد که در مقابل دوربین خودشان باشند. و همین است که یک عکاس خبری را از سایر عکاس ها در شاخه ها و ژانرهای دیگر عکاسی جدا می کند تا بتوانند راوی و ثبت کننده لحظه ها باشند. بسیاری از موارد تنها یک عکس خبری موفق برای میلیون انسان بیننده آن می تواند به منزله دعوت به عملی مشترک از طریق پیام موجود در آن باشد.
اخلاقیات در عکاسی خبری
یک بخش مهم دیگر در حوزه عکاسی خبری مساله وفاداری است. این به آن معناست که آنچه که درون عکس دیده می شود، همان است که دقیقاً در آن لحظه ثبت عکس رخ داده است. عکاس خبری اخلاقاً در برابر هرگونه تحریف و تغییر داستانی که عکسش روایت می کند مسئول است و نباید به چنین عملی دست بزند.
خطوط و سیم های بدقواره انتقال نیرو (برق) نباید در ویرایش عکس حذف شوند؛ دود بیشتری در یک صحنه آتش سوزی نباید در مرحله ویرایش به عکس اضافه شود. آنچه ثبت شده است، همان گونه است که بوده است. متاسفانه عکاسی دیجیتال به خاطر امکانات بی شمارش در ویرایش عکس ها این فضای دست نخوره روایت در عکس خبری را تحت تاثیر قرار داده است.
عکس ها باید پنجره ای باشند به رخداد درون آن. به شکلی معقول ویرایش هایی مانند روشن کردن سایه ها برای بهتر دیده شدن چهره ها یا کمی شارپ کردن (واضح کردن) آن ها برای کاهش مات بودن و خارج از فوکوس بودن یک سوژه قابل قبول است. اما مهم این است که جوهره و ذات عکس را تغیر ندهید. اگر این کار را بکنید، شما داستان عکس را عوض کرده اید.
در یک تعریف ساده و سرراست، عکاس خبری (photojournalist) کسی است که از عکس برای بیان یک داستان یا یک روایت استفاده می کند. عکس های یک عکاس خبری در هرجایی می تواند منتشر شود: از روزنامه ها و مجلات گرفته تا شبکه های اجتماعی، وبلاگ ها و سایت ها.
در مواردی عکاس در همکاری با یک خبرنگار یا نویسنده فعالیت می کند. در این حالت آن نویسنده یا خبرنگار تمرکز اصلی بر تهیه گزارش و جزییات حوادث و اخبار را دارد و عکاس در کنارش از طریق عکس ها آن ماجراها و حوادث را روایت می کند. در عین حال بسیاری از عکاسان خبری مستقلاً نویسندگی و عکاسی را به عنوان یک عکاس-خبرنگار بر عهده دارند. این گونه عکاسان خبری معمولاً وبلاگ های عکاسی خبری را اداره می کنند.
ویژگی های عکاسی خبری
1- عکاسی خبری حاوی معناست.
هدف اصلی از عکاسی خبری روایت یک داستان است به گونه ای که بهتر از نوشته یا گزارش یک مفهوم را به مخاطب منتقل کند. بنابراین این نوع عکس ها باید حاوی ثبت تصاویر و لحظه هایی باشند که در ارتباط و تناسب منطقی با موضوع خبر داستان یا روایت شان قرار بگیرند.
مثلاً یک گزارش خبری درباره یک مادر و دختر که پس از 25 سال هم را یافته اند، در صورتی تاثیرگذارتر و موفق تر خواهد بود که با عکس هایی از لحظات نخستین به سوی هم آمدن دونفر یا در آغوش کشیدن یکدیگر و یا اشک ها و لبخندهای آن لحظه ها همراه باشد.
2- عکاسی خبری وابسته به عامل زمان است.
عکاسی خبری به اتفاقات روز توجه دارد و باید همراه با جریان اخبار حرکت کند. به یک معنای عام تر عکاس خبری باید بداند مردم هر روز درباره چه موضوعی حرف می زنند. این به روز بودن و همراه بودن با اتفاقات روز، عکس خبری و عکاسی خبری را به پدیده ای جذاب تر از محتوای خواندنی و شنیدنی برای مخاطب تبدیل می کند.
مثلاً زمانی که گابریل داگلاس در المپیک لندن موفق به کسب مدال در ژیمناستیک شد، عکس های مربوط به هنرنمایی اش به سرعت در اینترنت و در میان مردم دست به دست می شد. این عکس ها با کمترین توضیحات و حتی بدون نیاز به آن ها برای هر بیینده ای جذاب تر از خواندن خبر موفقیت او به تنهایی بود.
3- عکاسی خبری بی طرف است.
عکاسی خبری باید فارغ از طرفداری از گروه یا شخص خاصی، صرفاً راوی لحظه ها باشد. هرچند بعضی عکاسان معتقد اند که کاملاً “بی طرف” بودن یک امر بسیار مشکل است. از نظر این عکاسان، عبارت “راستگو” برای توصیف یک عکاس خبری مناسب تر است از توصیف او با عنوان “بی طرف”. فارغ این که عکاس خبری ترجیح می دهد که صادق باشد یا بی طرف، مهم ترین نکته این است که لحظه ها را همان طور که هستند ثبت کند.
مهم این است که هیچ چیز را از بیرون به آنچه در جریان است تحمیل نکنید. برای مثال اگر یک عکاس خبری در حال عکاسی از صحنه خاکسپاری است، نباید به بهانه تاثیرگذاری بیشتر و دراماتیک کردن نتیجه عکس، از فردی بخواهد که عمداً در مقابل او گریه کند. احساسات واقعی و اصیل باید ثبت شوند.
4- عکاسی خبری روایت گر است.
همان طور که پیش تر ذکر شد، عکاسی خبری باید داستانگویی کند. عکس ها باید با توضیحاتی کوتاه همراه باشند و خودشان بتوانند یک روایت را به مخاطب منتقل کنند.
برای مثال عکسی که دو دختربچه را در حال حمل یک جعبه کوچک لباس های قدیمی نشان می دهد، روای بهتری از عکس همان جعبه در حالی که روی آن نوشته شدن “جعبه لباس” است.
5- عکاسی خبری به زیبایی شناسی توجه دارد.
عکس های خبری معمولاً از اصول عکاسی پیروی می کنند که به جلب توجه مخاطبین از قشرهای مختلف کمک می کند. عکس هایی با فوکوس صحیح، زوایه مناسب و رنگ خوب قطعاً بیش از یک عکس با فوکوس اشتباه یا مات عمل می کند.
شاخه های مختلف عکاسی خبری
اگر می خواهید عکاسی خبری را به شکلی جدی ادامه دهید، باید به اندازه کافی شاخه های مختلف عکاسی خبری را بشناسید.
اخبار عمومی. این شاخه می تواند شامل عکاسی از هر نوع رخدادی که در زمان حاضر اتفاق می افتد شود. مثال های این شاخه عبارتند از: کنفرانس خبری، رونمایی از یک محصول و یا رخداد های خیریه و شبیه به آن.
اخبار فوری. این شاخه همان طور که مشخص است به حوادث و رخدادهای پیش بینی نشده و ناگهانی اختصاص پیدا می کند. آتش سوری، دزدی و حوادث رانندگی مثال هایی از حوزه خبری هستند.
عکاسی خبری مستند. این شاخه معمولاً شامل یک پروژه طولانی عکاسی از روند اتفاقات است. مثلا عکاسی که در کنار یک کاندیدای انتخابات ریاست جمهموری از ابتدای کمپین تبلیغاتی اش تا پایان حضور می یابد و یا عکاسی که هدفش روایت کردن داستان زندگی یک کودک یتیم است.
عکاسی ورزشی. رخدادهای ورزشی به سبب ماهیت غیرقابل پیش بینی و لحظه ای اتفاقاتی که در آن ها در جریان است، می توانند در حوزه عکاسی خبری قرار بگیرند. به ویژه آن که رخدادهای ورزشی ظرفیت خوبی برای روایت و داستان گویی دارند.
عکاسی پرتره خبری. اشتباه نکنید. این شاخه با عکاسی پرتره ای که می شناسید متفاوت است. عکس های پرتره خبری معمولاً شامل به تصویر کشیدن افراد مهم یک جامعه در محیط کارشان است. مانند: یک راننده حرفه ای اتومبیل در کنار ماشینش، یک پزشک شناخته شده در اتاق جراحی و یا رییس جمهور آمریکا در اتاق بیضی (اتاقی که جلسات کابینه آمریکا در آن تشکیل می شود).
آموزش نکات عکاسی خبری
حتی اگر سال هاست که عکاسی می کنید، لزوماً یک عکاس خبری خود نخواهید بود مگر آن که نکات اساسی این حرفه را بدانید.
1- عکس های خوب بهتر از نوشته و متن یک داستان را روایت می کنند. و برای گفتن یک داستان باید به این المان ها توجه کنید:
آ- فرد و جامعه
ب- احساسات. به خصوص احساساتی که فقط در صورت افراد بروز می کند.
ج- حرکات، اتفاقات
د- اتفاقاتی که به ندرت با آن مواجه می شوید. کسانی که شبیه دیگران نیستند. مثلاً پدری نابینا که از روی کتاب بریلش در حال قصه خوانی برای کودکش است.
2- عکس های شما باید متوجه صورت سوژه ها باشد نه پشت سرشان. از مردم در حال انجام فعالیت عکاسی کنید. از مردم در حالی که کاری به خصوص انجام می دهند، عکاسی کنید. از افراد در حال دست دادن خودداری کنید. عکس های تکراری مخاطب را خسته می کند.
3- به زاویه عکاسی تان توجه ویژه کنید. برای اطمینان از اینکه بهترین ترین زاویه برای عکاسی را انتخاب کرده اید، چند عکس در زوایای مختلف بیاندازید. این شبیه کاری ست که کارگردان یک فیلم در هنگام پیدا کردن بهترین زاویه فیلم برداری برای یک پلان انجام می دهد.
عکاسی خبری یک روش فعال برای داستان گویی و انتشار اخبار در گروه های مختلف مخاطبان است. در مقایسه با مقالات و نوشته ها، عکس ها بی شک جذاب تر هستند. مردم معمولاً جذب عکس ها می شوند به این علت که سرشار از رنگ و جذابیت هستند. در یک کلام بهترین ویژگی عکاسی خبری آن است که از کلمات و عبارات برای توصیف استفاده نمی کند، این خود تصاویر هستند که بی واسطه احساسات و واقیعات را بازگو می کنند.
منبع: https://contrastly.com
برای مطالعه بیشتر در خصوص دیگر سبکهای عکاسی می توانید از لینکهای زیر استفاده کنید:
عکاسی نجوم
عکاسی خیابانی
عکاسی کودک
عکاسی عروس
عکاسی تبلیغاتی
عکاسی مد
عکاسی در طبیعت
عکاسی معماری
عکاسی از غذا
